1. Quyền sở hữu trí tuệ là gì?
Theo khoản 1 Điều 4 Luật sở hữu
trí tuệ sửa đổi, bổ sung năm 2009, Quyền
sở hữu trí tuệ là quyền của tổ chức, cá nhân đối với tài sản trí
tuệ, bao gồm quyền tác giả và quyền liên quan đến quyền tác giả, quyền sở hữu
công nghiệp và quyền đối với giống cây trồng.
Có thể thấy việc một tổ chức hay cá nhân có công sức nghiên
cứu, sáng tạo để hoàn thành một công trình, một sản phẩm mới sẽ được công nhận
quyền sở hữu trí tuệ. Các tác phẩm sẽ được pháp luật bảo hộ trên các phương
diện như quyền sở hữu trí tuệ của tác giả, quyền liên quan đến quyền tác giả,
quyền sở hữu công nghiệp, quyền sở hữu trí tuệ đối với giống cây trồng.
2.
Đối tượng quyền sở hữu trí tuệ
Theo Điều 3 Luật sở hữu trí tuệ, đối tượng quyền sở hữu trí
tuệ bao gồm các đối tượng sau:
2.1. Đối tượng quyền tác giả
– Quyền
tác giả là quyền của tổ chức, cá nhân đối với tác phẩm do mình sáng tạo ra
hoặc sở hữu.
– Quyền liên quan đến quyền tác giả (sau đây gọi là quyền liên quan) là quyền của tổ chức, cá nhân đối với cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng, tín hiệu vệ tinh mang chương trình được mã hóa.
Đối tượng quyền
tác giả bao gồm tác phẩm văn học, nghệ thuật, khoa học; đối tượng quyền liên
quan đến quyền tác giả bao gồm cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình, chương
trình phát sóng, tín hiệu vệ tinh mang chương trình được mã hóa.
2.2. Đối tượng quyền sở hữu công nghiệp
– Quyền sở hữu công nghiệp là
quyền của tổ chức, cá nhân đối với sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết
kế bố trí mạch tích hợp bán dẫn, nhãn hiệu, tên thương mại, chỉ
dẫn địa lý, bí mật kinh doanh do mình sáng tạo ra hoặc sở hữu và
quyền chống cạnh tranh không lành mạnh.
Đối tượng quyền
sở hữu công nghiệp bao gồm sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí
mạch tích hợp bán dẫn, bí mật kinh doanh, nhãn hiệu, tên thương mại và chỉ dẫn
địa lý.
2.3. Đối tượng quyền đối với giống cây trồng
Quyền đối với giống cây trồng là
quyền của tổ chức, cá nhân đối với giống cây trồng mới do mình chọn tạo hoặc
phát hiện và phát triển hoặc được hưởng quyền sở hữu.
Đối tượng quyền
đối với giống cây trồng là vật liệu nhân giống và vật liệu thu hoạch.
3. Căn cứ phát
sinh, xác lập quyền sở hữu trí tuệ
Căn cứ phát sinh, xác lập quyền sở hữu trí tuệ đối với quyền
tác giả và quyền liên quan, quyền sở hữu công nghiệp, quyền đối với
giống cây trồng được xác lập như sau:
3.1. Quyền tác giả và quyền liên quan
– Quyền tác giả
phát sinh kể từ khi tác phẩm được sáng tạo và được thể hiện dưới một hình thức
vật chất nhất định, không phân biệt nội dung, chất lượng, hình thức, phương
tiện, ngôn ngữ, đã công bố hay chưa công bố, đã đăng ký hay chưa đăng ký.
– Quyền liên
quan phát sinh kể từ khi cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình, chương trình
phát sóng, tín hiệu vệ tinh mang chương trình được mã hóa được định hình hoặc
thực hiện mà không gây phương hại đến quyền tác giả.
3.2. Quyền sở hữu công nghiệp
Quyền sở hữu
công nghiệp được xác lập như sau:
– Quyền sở hữu
công nghiệp đối với sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí, nhãn hiệu
được xác lập trên cơ sở quyết định cấp văn bằng bảo hộ của cơ quan nhà nước có
thẩm quyền theo thủ tục đăng ký quy định tại Luật sở hữu trí tuệ hoặc công nhận
đăng ký quốc tế theo điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa
Việt Nam là thành viên.
Quyền sở hữu
công nghiệp đối với nhãn hiệu nổi tiếng được xác lập trên cơ sở sử dụng, không
phụ thuộc vào thủ tục đăng ký.
Quyền sở hữu
công nghiệp đối với chỉ dẫn địa lý được xác lập trên cơ sở quyết định cấp văn
bằng bảo hộ của cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo thủ tục đăng ký quy định
tại Luật sở hữu trí tuệ hoặc theo điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa
Việt Nam là thành viên;
– Quyền sở hữu
công nghiệp đối với tên thương mại được xác lập trên cơ sở sử dụng hợp pháp tên
thương mại đó;
– Quyền sở hữu
công nghiệp đối với bí mật kinh doanh được xác lập trên cơ sở có được một cách
hợp pháp bí mật kinh doanh và thực hiện việc bảo mật bí mật kinh doanh đó;
– Quyền chống
cạnh tranh không lành mạnh được xác lập trên cơ sở hoạt động cạnh tranh trong
kinh doanh.
3.3. Quyền đối với giống cây trồng
Quyền đối với
giống cây trồng được xác lập trên cơ sở quyết định cấp Bằng bảo hộ giống cây
trồng của cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo thủ tục đăng ký quy định tại Luật
sở hữu trí tuệ
